Sergiusz Piasecki

Akcja powieści rozgrywa się na pograniczu polsko-sowieckim i w Rosji sowieckiej w latach dwudziestych. Roman Zabawa to młody mężczyzna od niedawna pracujący jako szpieg zakordonowy. Granica go nęci, praca pociąga, ale jednocześnie przytłacza. Roman ma przyjaciół i sojuszników po obu stronach granicy. Pojawia się też miłość. Ale wróg nie śpi, a utrzymanie kamuflażu i trwanie w ciągłej czujności nieraz bywa bardzo trudne.

Sergiusz Piasecki

Roman Zabawa postanawia zamieszkać po sowieckiej stronie pod zmienioną tożsamością. Chce ułożyć sobie życie z ukochaną kobietą. Nadal jednak pracuje jako szpieg. Trudno porzucić awanturnicze przygody i ideę walki z ustrojem sowieckim na rzecz wygodnego, mieszczańskiego trybu życia. Ale gdy jego los zaczyna zależeć od kapryśnego serca kobiety, wszystko się komplikuje. Czy Romanowi uda się wyjść zwycięsko z tego starcia, czy znów trafi na manowce? Czy bogowie nocy okażą się dla niego łaskawi?

Sergiusz Piasecki

Roman Zabawa postanawia zamieszkać po sowieckiej stronie pod zmienioną tożsamością. Chce ułożyć sobie życie z ukochaną kobietą. Nadal jednak pracuje jako szpieg. Trudno porzucić awanturnicze przygody i ideę walki z ustrojem sowieckim na rzecz wygodnego, mieszczańskiego trybu życia. Ale gdy jego los zaczyna zależeć od kapryśnego serca kobiety, wszystko się komplikuje. Czy Romanowi uda się wyjść zwycięsko z tego starcia, czy znów trafi na manowce? Czy bogowie nocy okażą się dla niego łaskawi?

Sergiusz Piasecki

Władek dołącza do grupy przemytników. Szybko przekonuje się, że ich praca jest ciężka i wymaga wielkiej odwagi, ale jednocześnie pozwala zawiązać naprawdę szczere i silne przyjaźnie – Saszka, Żywica, Aligant, Słowik, Mamut i wielu innych – mocno zapiszą się w sercu Władka. Życie na pograniczu wciąga go, Wielka Niedźwiedzica uwodzi, noc czaruje tajemniczością i ukrytym niebezpieczeństwem. Wkrótce jednak da się poznać Władkowi także z tej gorzkiej strony.

Sergiusz Piasecki

Władek dołącza do grupy przemytników. Szybko przekonuje się, że ich praca jest ciężka i wymaga wielkiej odwagi, ale jednocześnie pozwala zawiązać naprawdę szczere i silne przyjaźnie – Saszka, Żywica, Aligant, Słowik, Mamut i wielu innych – mocno zapiszą się w sercu Władka. Życie na pograniczu wciąga go, Wielka Niedźwiedzica uwodzi, noc czaruje tajemniczością i ukrytym niebezpieczeństwem. Wkrótce jednak da się poznać Władkowi także z tej gorzkiej strony.

Sergiusz Piasecki

Michaił Zubow, dzielny krasnoarmiejec, wkracza na czele niezwyciężonej Armii Czerwonej na teren Polski, by dumnie i radośnie wyzwalać z burżuazyjnego jarzma swych braci. Zostaje skierowany do Vilniusa (dawniej Wilna), które okazuje się prawdziwą kapitalistyczną jaskinią! Ludzie chodzą w butach, mężczyźni w kapeluszach, kobiety w pończochach i kolorowych sukienkach. Do tego chleba, kiełbasy, słoniny każdy może kupić, ile tylko zechce. Na szczęście uczciwy sowiecki żołnierz doskonale poradzi sobie z polskimi krwiopijcami. A wszystko na chwałę WIELKIEGO towarzysza Stalina!

Sergiusz Piasecki

Michaił Zubow, dzielny krasnoarmiejec, wkracza na czele niezwyciężonej Armii Czerwonej na teren Polski, by dumnie i radośnie wyzwalać z burżuazyjnego jarzma swych braci. Zostaje skierowany do Vilniusa (dawniej Wilna), które okazuje się prawdziwą kapitalistyczną jaskinią! Ludzie chodzą w butach, mężczyźni w kapeluszach, kobiety w pończochach i kolorowych sukienkach. Do tego chleba, kiełbasy, słoniny każdy może kupić, ile tylko zechce. Na szczęście uczciwy sowiecki żołnierz doskonale poradzi sobie z polskimi krwiopijcami. A wszystko na chwałę WIELKIEGO towarzysza Stalina!

Mieczysław Lisiewicz

Narocz, Dryświaty, Miadzioł  – ludzie mówią, że jeśli ktoś wpatruje się w fale tych jezior zbyt długo, ten w końcu niczego dobrego się nie dopatrzy, a łatwo może stracić rozum, a może i więcej… Nieraz mówili starzy rybacy, że na kogo ryby rzucą raz czar rybi, ten zawsze do wody należy i tylko na wodzie może się czuć szczęśliwy. Wszystko milczy w tej krainie: ludzie, zwierzęta, ziemia, las – bo to Litwa. Litwa zamknięta w sobie, zazdrosna, uparta wobec przybysza, zawsze tajemnicza i zawsze mroczna… A jednocześnie przyciąga do siebie, kusi, wabi pięknem przyrody i niezapomnianej przygody...

Sebastian Reńca

Zebrane w tym tomie teksty dotyczą przede wszystkim naszej historii, wybranych jej bohaterów (zarówno pozytywnych, jak i negatywnych) i kilku pisarzy, których uważam za bardzo ważnych. Dokonując wyboru artykułów, kierowałem się dwoma przesłankami, sentymentem i subiektywną oceną.
Niektóre z tekstów zostały skrócone ze względu na powtórzenia, inne zwiększyły swoją objętość, ponieważ były zmniejszone do druku przez redakcje. Znalazł się tutaj również tekst niepublikowany o Suchedniowie, mieście Krzysztofa Kąkolewskiego i Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Uznałem, że będzie on uzupełnieniem moich innych mych tekstów o Kąkolewskim i Herlingu-Grudzińskim.  

Piotr Kościński

Radziecka Marchlewszczyzna przełomu lat 20. i 30. XX wieku i bohater – młody Polak w sowieckim państwie, który postawiony przed wyborem między swoją tożsamością narodową, moralnością a bezpieczeństwem rodziny i ojcowizny, decyduje się na śmiały krok. Przyjmując rolę przemytnika, przedziera się przez granicę do kraju, którego nie zna, a którego obraz w sowieckiej prasie wygląda przerażająco: nędza, głód, strajki i szubienice. Niespodziewanie trafia w sam środek walki wywiadów. Czy uda mu się wyminąć sowieckich pograniczników i polski Korpus Ochrony Pogranicza? Co zastanie po drugiej stronie granicy? Czy wróci do swojej Janówki?

Piotr Kościński

Akcja powieści rozpoczyna się na Ukrainie, niedaleko od sowiecko-polskiej granicy. bohater książki, młody Polak żyjący w sowieckim państwie, odwiedza rodzinną miejscowość, którą właśnie wtedy otaczają żołnierze NKWD. Mieszkańcy dowiadują się, że muszą natychmiast opuścić ziemie, zamieszkane przez ich przodków od setek lat. Czy nasz bohater będzie wywieziony wraz z innymi? Czy uda się przechytrzyć NKWD? Co stanie się z jego rodziną?

Mariusz Solecki